Strona główna
Dokumenty KPN
Leszek Moczulski
Inne dokumenty
Historia KPN
Procesy polityczne
Encyklopedia KPN
Czytelnia bibuły
Wspomnienia
Opracowania
Kadrówki
Forum
Kontakt

Emcyklopedia KPN

Obszar XI - Szczecin, Koszali, Gorzów Wielkopolski, Zielona Góra

Działacze

Baziur Grzegorz (ur. 1964)

przewodził w Choszcznie nieformalnej organizacji młodzieżowej pod nazwą "Konfederacja Demokratyczna Rzeczypospolitej Polskiej - Wolny Związek Demokratów" (1984-1985). Według SB była to "nielegalna organizacja terrorystyczna".

 

"Bogusławski Jan"

pseudonim, który podał Ryszard Nowak przy ustalaniu listy nazwisk, które miały zostać  umieszczone pod Aktem Założycielskim KPN. Nowak pierwotnie twierdził, że pod tym pseudonimem kryje się Radzimierz Nowakowski, a potem - że Tadeusz Cierzuch.  

 

Bogusz Ryszard (ur. 1954)
przedsiębiorca budowlany ze Słupska. W l. 1991-1993 poseł z listy PZZ w tym mieście (członek klubu KPN). Dwukrotnie (w latach 2002 oraz 2014 kandydował w wyborach na prezydenta Słupska - bez powodzenia).

Brzycki Zbigniew (1923-2014)
żołnierz AK, uczestnik Powstania Warszawskiego; nauczyciel. Bezskutecznie kandydował z poparciem KPN w wyborach 1989 w Szczecinie. W l. 1991-1993 poseł z listy KPN w Szczecinie.

Cierzuch (Cieżuch) Tadeusz (1922-1997)
uczestnik konspiracji niepodległościowej (żołnierz Brygady Świętokrzyskiej), więzień stalinowski. Utożsamiany później - wedle słów Ryszarda Nowaka - z "Janem Bogusławskim", którego nazwisko widnieje pod Aktem Założycielskim KPN. Uczestniczył w działaniach szczecińskiej KPN przed Sierpniem (m.in. w upamiętnieniu 40. rocznicy Zbrodni Katyńskiej).

Fryga Ryszard (ur. 1948)
zob. działacze KPN za granicą w l. 1979-1984.

Kopeć Maciej (ur. w 1962)
student historii na Uniwersytecie Szczecińskim, potem nauczyciel historii. W l. 80. działacz NZS i "S". W l. 1989–97 członek KPN (szef władz wojewódzkich, członek władz krajowych i dyrektor Biura Poselskiego KPN w Szczecinie). Potem w KPN-OP i PiS.

 

Kubicki Artur
uczeń LO, wspólpracownik Ryszarda Nowaka, a nastęnie Jerzego Sychuta, od 1977 - kolporter wydawnictw niezależnych; w lutym 1980 po zatrzymaniu i  rewizji ukarany powołaniem do karnej jednostki wojskowej.

Lachowicz Marek (ur. 1947)
organizator dyskotek w Szczecinie. Od grudnia 1976 rejestrowany przez SB jako TW "Jankowski", TW "Grzegorz" oraz TW "Piotrowski". Skierowany przez SB do Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela (od 1978), a następnie do KPN (członek założyciel, a potem - członek Rady Politycznej, szef Obszaru Północnego po Ryszardzie Nowaku). Zasłużony dla SB i często wynagradzany. Od 16 XII 1981 do 24 VII 1982 - internowany (pocz. w Goleniowie od 11 I 1982 - w Wierzchowie Pomorskim). W 1982 wyemigrował do Szwecji (od czerwca 1982 do 1989 rejestrowany przez SB jako  współpracownik wywiadu).

 

Lichota Tadeusz (ur. 1938)

w l. 1962-67, 1968-74 oraz 1980-82 - pracownik Stoczni Szczecińskiej im. A. Warskiego. Uczestnik strajków okupacyjnych w Stoczni: 17-22 grudnia 1970, 22-24 stycznia 1971 oraz 13-15 grudnia 1981. Przed Sierpniem - współpracownik KPN. Od Sierpnia - w "S". 15 grudnia 1981 aresztowany, w marcu 1982 skazany na 3,5 roku więzienia (ZK w Koronowie, Potulicach, Wrocławiu i Strzelinie). Zwolniony na mocy amnestii w 1984. Od 1985 na emigracji w Szwecji.

Nowak Ryszard (ur. 1952)
student Politechniki Szczecińskiej. Działacz opozycji przedsierpniowej w Szczecinie: Ruch Obrony, SKS, RMP i KPN (członek-założyciel, pierwszy szef Obszaru Północnego). W marcu 1978 zwerbowany przez SB do tajnej współpracy (TW "Krzysztof", TW "Anka"), która była bardzo intensywna. W grudniu 1980 podpisał zobowiązanie do współpracy z wywiadem (pod pseudonimem "Grej") i w czerwcu 1981 "uciekł" do Szwecji, gdzie był czynny jako działacz polonijny (w styczniu 1982 został wybrany na zjeździe inauguracyjnym na członka Zarządu Kongresu Polaków w Szwecji, był też członkiem redakcji miesięcznika wydawanego od 1982 przez tę organizację - "Słowo Kongresu"). Wywiad PRL wyrejestrował go dopiero w styczniu 1988.

Nowakowski Radzimierz (ur. 1951)
uczestnik SKS. Pierwotnie - wg Ryszarda Nowaka - to Nowakowski miał się kryć pod pseudonimem "Jan Bogusławski", jako członek-założyciel KPN. Nowakowski rzeczywiście wyraził chęć przystąpienia do KPN i podjął działalność w Konfederacji, ale potem wycofał się z działalności. Po Sierpniu - w "S". Po Grudniu wyemigrował do Szwecji.

 

Sikora Jerzy (1941-1996)
absolwent Studium Nauczycielskiego w Gorzowie (1962) i historii na UAM w Poznaniu (1978). Nauczyciel, później pracownik Stowarzyszenia PAX w Gorzowie (1968–82), następnie teatru w Gorzowie (1983–89). Członek założyciel Gorzowskiego Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego (1971). Współpracownik Romualda Szeremietiewa - w 1979, wspólnie z Wojciechem Szczepanowskim podjęli nieudaną próbę założenia KPN w Gorzowie Wielkopolskim. W roku 1980 zgłosił się do MKZ i współredagował jego biuletyn „Solidarność Gorzowska”. Po krótkim czasie zrezygnował z niego. Radny miejski (1978–1984). Zob. Dariusz Rymar, Nieznane fakty z życia Andrzeja Gordona (1945–1992). Przyczynek do gorzowskiej biografistyki

Smykowski Leszek (ur. 1958)
student Akademii Rolniczej w Szczecinie, potem m.in. nauczyciel. Po Sierpniu - w NZS (współzałożyciel i członek władz uczelnianych NZS). Po Grudniu w Akademickim Ruchu Oporu. Współorganizator „spotkań z historią" w ramach Duszpasterstwa Akademickiego. W 1988 odbudował struktury KPN w Szczecinie (szef Okręgu, potem Obszaru). W l. 1993-1997 poseł wybrany z listy KPN w Szczecinie (w 1994 usunięty z KPN). Wspomnienia.

Sychut Jerzy (1948-2017)
pracownik Wojewódzkiego Przedsiębiorstwa Handlu Wewnętrznego w Szczecinie. Uczestnik opozycji przedsierpniowej: ROPCiO, RMP, KPN (członek-założyciel). Po Sierpniu - w "S". Od grudnia 1980 do kwietnia 1981 - aresztowany. Po zwolnieniu - pracownik ZR "S" Pomorza Zachodniego. Po Grudniu - ukrywał się i działał w podziemnej "S". W październiku 1982 - internowany (na okres 1 miesiąca). W marcu 1983 wyemigrował do Szwecji. Wspomnienia.

Szczepanowski Wojciech (ur. 1945)
prawnik, działacz Oddziału Wojewódzkiego PAX w Zielonej Górze (1967–75), potem w Gorzowie (1975–82), przewodniczący OW PAX w Gorzowie (1975–82). Uczestnik „stolika nr 1” w gorzowskim KMPiK. Uczestnik spotkań mających na celu powołanie KPN w Gorzowie (1979). Razem z Jerzym Sikorą z PAX i in. współredagował „Solidarność Gorzowską” (do wiosny 1981). Internowany w okresie 13 XII 1981 – 23 II 1982 w Wawrowie i Głogowie. Następnie w okresie styczeń 1983 – 1989 współredaktor drugoobiegowego „Feniksa” (pisywał pod pseudonimami „Ostoja” i „Gorzowski”). Działacz Komitetu Obywatelskiego „Solidarność”. Zob. Dariusz Rymar, Nieznane fakty z życia Andrzeja Gordona (1945–1992). Przyczynek do gorzowskiej biografistyki

Tromski Robert (ur. 1948)
absolwent wydziału Budownictwa Ogólnego w Pomaturalnym Studium Zawodowym. W l. 1991-1993 poseł wybrany z listy KPN w Pile.

Zakrzewska Iwona (ur. 1958)
absolwentka WSP w Zielonej Górze. W l. 1991-1993 poseł z listy KPN w tym mieście.

 

Źródła: 

  • Kenar Tomasz, Kubaj Artur, Konfederacja Polski Niepodległej na Pomorzu Zachodnim, [w:] Konfederacja Polski Niepodległej na drodze do wolności, red. Michał Wenklar, Kraków 2011.

  • Kościelny Robert, Kubaj Artur, NSZZ "Solidarność" Region Pomorze Zachodnie, [w:] NSZZ "Solidarność" 1980-1989. Tom 3. Polska północna, red. Łukasz Kamiński i Grzegorz Waligóra, Warszawa 2010.

  • Internetowa Encyklopedia Solidarności.

  • Marcinkiewicz Marta, NSZZ "Solidarność" Region Gorzów Wielkopolski, [w:] NSZZ "Solidarność" 1980-1989. Tom 3. Polska północna, red. Łukasz Kamiński i Grzegorz Waligóra, Warszawa 2010.

  • Muszyński Paweł, Konfederacja Polski Niepodległej w okręgu szczecińskim w latach 1979-1981; Scriptor Nowy (rocznik kół naukowych działających w Instytucie Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Szczecińskiego) nr 2 z 2011.

  • Nowakowski Tadeusz, Nadaktywny czy po prostu agent?; Nowa Gazeta Polska z 3 kwietnia 2011.

  • Stefaniak Marcin, "Byliśmy przyjaciółmi". Jak szczecińska bezpieka rozpracowywała opozycje przedsierpniową; Biuletyn IPN 10-11/2009.

  • Stefaniak Marcin, „Wartości moralne Rzeczypospolitej” – szczeciński wykład Leszka Moczulskiego z 20 stycznia 1978 roku w świetle dokumentów; Pamięć i Sprawiedliwość 13/2008.

  • Sychut Jerzy, Wspomnienia.

  • Waligóra Grzegorz, Ruch Obrony Praw Człowieka i Obywatela 1977-1981, Warszawa 2006.

 

 

 

 

Materiały są dostępne na licencji CC BY 3.0 PL
Zezwala się na dowolne wykorzystanie treści

pod warunkiem wskazania autorów praw do tekstu.