Gdańsk był silnym ośrodkiem Ruchu Obrony Praw Człowieka i
Obywatela. Jeszcze przed 1977 powstało tutaj prężne młodzieżowe
środowisko uformowane w Duszpasterstwie Akademickim,
prowadzonym przez dominikanina o. Ludwika Wiśniewskiego oraz
jezuitę o. Bronisława Srokę. Byli to m.in.: Piotr Dyk, Grzegorz
Grzelak, Maciej Grzywaczewski, Aleksander Hall, Dariusz Kobzdej,
Magdalena Modzelewska, Arkadiusz Rybicki, Jan Samsonowicz. Całe
to środowisko przystąpiło do ROPCiO. Ich nieformalnym liderem
był Tadeusz Szczudłowski, a wydawanym przez nich pismem -
"Bratniak". Po rozłamie w Ruchu cała ta grupa opowiedziała się
po stronie Moczulskiego (Grzywaczewski współpracował bliżej z
Moczulskim - a także z Andrzejem Czumą - od przełomu 1975/1976,
gdy studiował na ATK w Warszawie). Jednak przewodnikiem
politycznym gdańszczan stał się wkrótce Wiesław Chrzanowski (z
którym zetknęli się za pośrednictwem o. Ludwika Wiśniewskiego w
listopadzie 1978 podczas zorganizowanej w Lublinie sesji
"Katolicyzm, patriotyzm, nacjonalizm").
O prężności tego środowiska świadczy fakt zorganizowania dwóch
demonstracji w Gdańsku (z udziałem ok. tysiąca osób) 11
listopada 1978 (w 60. rocznice odzyskania niepodległości takie
niezależne demonstracje zorganizowano tylko w 3 miastach Polski:
w Warszawie, Krakowie i w Gdańsku) oraz 3 maja 1979. W trakcie
pierwszej demonstracji przemawiał Aleksander Hall, w trakcie
drugiej - Tadeusz Szczudłowski. Tradycyjnie demonstracje
odbywały się po mszy w bazylice Mariackiej, po której ludzie
przechodzili pod pomnik Jana III Sobieskiego.
Moczulski usiłował nakłonić gdańską młodzież, aby przystąpiła do
tworzonej przez jego środowisko niepodległościowej partii
politycznej, ci jednak postanowili pójść własną drogą. Pod
koniec lipca w Gdańsku powstał Ruch Młodej Polski (mimo, że
zjazd założycielski nie doszedł do skutku, wskutek akcji SB),
który miał luźną strukturę (podobnie jak ROPCiO), ale jednolite
oblicze ideowe (narodowo-demokratyczne).
Spośród uczestników ROPCiO w Gdańsku pod Aktem Założycielskim
KPN podpisała się tylko - nienależąca do środowiska młodopolan -
Nina Milewska, która zresztą - wobec aresztowania liderów
Konfederacji przez SB - odczytała Deklarację Ideową KPN 1
września 1979 w Warszawie.
11 listopada 1979 RMP zorganizował ponownie demonstrację
patriotyczną w Gdańsku. Transparentów KPN nie było a Nina
Milewska przemawiała tego dnia w imieniu KPN w czasie podobnej
demonstracji w Warszawie (liderzy KPN ponownie przebywali w
areszcie).
Także 3 maja 1980 RMP (wspólnie z WZZ) zorganizował w Gdańsku
manifestację patriotyczną, w trakcie której przemawiali: Dariusz
Kobzdej, Tadeusz Szczudłowski i Nina Milewska.
O istnieniu komórki KPN w Gdańsku przed Sierpniem nic nie
wiadomo. Wydaje się, że takowej nie było - obowiązywała
niepisana zasada, aby na terenie Gdańska KPN nie wchodziła w
drogę RMP. Prawdopodobnie Moczulski ciągle liczył na to, że młodopolanie
przystąpią do Konfederacji...
Materiały są dostępne na licencji
CC BY 3.0 PL.
Zezwala się na dowolne wykorzystanie treści
pod warunkiem wskazania autorów praw do tekstu.
|